अहिवंत किल्ला हा नाशिकपासून 55 किलोमीटर अंतरावर महाराष्ट्रातील नाशिक जिल्ह्यातील किल्ला आहे. हा किल्ला नाशिक जिल्ह्यातील महत्वाचा किल्ला आहे. अचला, अहिवंत आणि मोहनदार हे तीन किल्ले अगदी जवळ आहेत. इतर दोन किल्ले अहिवंत किल्ल्याच्या संरक्षणासाठी बांधण्यात आले होते. कॅप्टन ब्रिग्सने त्याला एक मोठी आणि आकारहीन टेकडी, उल्लेखनीय अंधकारमय आणि अस्वस्थ असे वर्णन केले आहे.
इतिहास
1636 मध्ये हा किल्ला आदिलशहाच्या ताब्यात होता. मोगल सम्राट शहाजहानने त्याचा एक जनरल शायस्ता खान पाठवला आणि नाशिक विभागातील सर्व किल्ले जिंकण्याची जबाबदारी सोपवली. अलिवर्दीखान हा किल्ला जिंकणाऱ्या शायस्ता खानचा घोडेस्वार होता. 1670 मध्ये राजा शिवाजीने मुघलांकडून किल्ला जिंकला. मोगल सम्राट औरंगजेबाने आपला सरदार महाबत खान याला किल्ला जिंकण्यासाठी पाठवले. महाबत खान आणि दिलरखान यांनी किल्ल्याच्या दोन्ही बाजूंनी युद्ध आघाडी उघडली. हल्ला इतका भीषण होता की किल्ला मोगलांना शरण गेला. 1818 मध्ये ब्रिटीश कर्नल प्रोथरने हा किल्ला ताब्यात घेतला.
मार्ग
सर्वात जवळचे शहर वाणी आहे जे नाशिकपासून 44 किमी अंतरावर आहे. किल्ल्याचे मूळ गाव दरेगाववाणी आहे जे वणीपासून 13 किमी अंतरावर आहे. वाणी येथे चांगली हॉटेल्स आहेत. ट्रेकिंगचा मार्ग दरेगोनवाणीच्या उत्तरेकडील टेकडीपासून सुरू होतो. मार्ग अतिशय सुरक्षित आणि रुंद आहे. ट्रेकिंगच्या मार्गावर झाडे नाहीत. किल्ल्याच्या प्रवेशद्वारापर्यंत जाण्यासाठी सुमारे दोन तास लागतात. गडावर पिण्यायोग्य पाण्याअभावी गडावर रात्रीचा मुक्काम करता येत नाही. स्थानिक गावातील गावकरी वाजवी किंमतीत रात्रीचा मुक्काम आणि जेवणाची व्यवस्था करतात. दुसरा मार्ग अहिवंतवाडी गावाचा आहे. हा मार्ग सर्वात लहान आणि सुरक्षित आहे. दरेगावहून बिलावाडीच्या दिशेने जाणारा मोटरेबल रस्ता कॉलनापर्यंत सहज पोहोचण्यास मदत करतो आणि तिथून 1 तासांची एक छोटी चढाई किल्ल्याच्या माथ्यावर पोहोचू शकते.
अहिवंत किल्ला एका मोठ्या सपाट पठारावर व्यापलेला आहे. सर्व वास्तू जीर्ण अवस्थेत आहेत. किल्ल्यावर स्टोअर हाऊसेस आणि कमानीचे अवशेष दिसतात. किल्ल्यावर काही बुरुज आणि पाण्याचे कुंड पाहायला मिळतात. किल्ल्याच्या मध्यभागी एक मोठे तळे आहे. किल्ल्याला वेढा घालण्यासाठी सुमारे एक तास लागतो.
English